In de huidige oorlog tussen Rusland en Oekraïne is de juiste informatie van levensbelang. Hoe weten we wat wel/niet waar is in een wereld die overspoeld wordt door nepnieuws en desinformatie. Verwarring zaaien is een machtig wapen. Onze online newsfeeds zijn een slagveld geworden voor de grootmachten. De Russen lijken meesters in het strategisch inzetten van desinformatie. Russische trollen produceren voortdurend hele en halve onwaarheden, nepnieuws dat verschijnt op sociale media en nieuwssites. Doel: verwarring zaaien, bevolkingsgroepen uit elkaar spelen en bondgenootschappen onder spanning zetten.
In de Baltische staten zijn ze gewend aan deze informatieoorlog. Ze worden al jaren bestookt met desinformatie vanuit Rusland. Litouwen loopt voorop in de strijd tegen desinformatie: hun leger heeft een control room die 24 uur per dag de media monitort op nepnieuws. Daarnaast is het land rijk aan een vrijwilligersleger van trollenbestrijders: de online Elfen, die samenwerken met de fake news-jagers van Debunk.eu.
VPRO Tegenlicht filmde twee jaar geleden al met deze Elfen en nu met de Russische opmars in Oekraïne keert Tegenlicht terug naar Vilnius, waar de strijd tegen deze desinformatie nog heviger uitgevochten wordt dan destijds. Hoe vecht je succesvol tegen desinformatie en leugens?
VPRO Tegenlicht: De waarheid als wapen, maandag 21 maart, 22.15 uur, VPRO, NPO 2 en op zaterdag al online te zien via vpro.nl/tegenlicht
Bron en foto: © VPRO Tegenlicht / Jean Counet