Het Filmjaarboek 2019/2020, dat 6 mei verschijnt, bevat van alle bioscoopfilms die in 2019 in Nederland zijn uitgebracht, de beschrijvingen en uitgebreide credits. Daarnaast houdt het boek de belangrijkste en spraakmakendste films van 2019 tegen het licht in zes artikelen. Welke films doen ertoe, welke trends blijken een lange adem te hebben en welke vergeten feiten zijn komen bovendrijven?
Auteur van het jaar – Martin Scorsese
De auteur van het jaar is dit keer Martin Scorsese. De regisseur wordt vaak verweten dat hij geweld en oneerlijkheid verheerlijkt, ook weer bij de uitbreng van zijn Netflix-film The Irishman. Maar het gangsterleven dat Scorsese toont, is juist een benauwd, paranoïde universum. Bas Blokker (Amerika-correspondent voor NRC Handelsblad) schreef een uitgebreid profiel van zijn werk.
Kloof tussen arm en rijk
De groeiende kloof tussen arm en rijk was in 2019 op allerlei manieren zichtbaar, ook in de cinema, van Sorry We Missed You tot Joker en van Hustlers tot Parasite. Joost Broeren-Huitenga (Het Parool, de Filmkrant) laat zien hoe filmmakers die kloof in beeld brengen.
Batman en Joker
In de geschiedschrijving van het superheldentijdperk was 2019 een opmerkelijk jaar. Avengers: Endgame zette een punt achter een filmserie die door Martin Scorsese en Francis Ford Coppola bekritiseerd werd, terwijl de Batmanafsplitsing Joker de Gouden Leeuw van Venetië won en elf Oscarnominaties kreeg. Na dertig jaar werd het hoogste podium bereikt, schrijft Bart van der Put (Het Parool).
Het feilbare lichaam
In Retrospekt (Esther Rots), Portrait de la jeune fille en feu (Céline Sciamma) en Dirty God (Sacha Polak) speelt het lichamelijke een belangrijke rol, maar steeds wordt dat lichaam anders benaderd. De films rijmen en spreken elkaar tegen, ze overlappen en vloeken, zag Basje Boer (De Groene Amsterdammer).
De Nederlandse animatiefilm
Er heerst energie en optimisme in de Nederlandse animatiewereld. Vaandeldragers van het nieuwe elan in 2019 zijn films als Hisko Hulsings Undone en Mind My Mind. Een stuk of twintig nieuwe Nederlandse plannen zijn in voorbereiding en markeren de doorbraak van de Nederlandse animatiefilm, signaleert Leo Bankersen (Cultureel Persbureau, de Filmkrant).
Het Jaaroverzicht
In het Jaaroverzicht van Karin Wolfs blijkt dat 2019 een jaar was vol chaos, activisme en protest. In de bioscopen draaiden films over profiteurs en klokkenluiders. De eerste post-#MeToo-films zagen het licht en deepfake ging mainstream.
De Vrienden van het Filmjaarboek helpen al jaren met het voortzetten van de in 1980 begonnen traditie om alle in de bioscoop uitgebrachte films jaarlijks te inventariseren. Ook dit keer is weer de uiterste zorg besteed aan het doen van naspeuringen naar de in Nederland uitgebrachte titels en het verzamelen van de namen van acteurs en technici, bezoekcijfers, soundtracks, de juiste beeldverhoudingen (de zogeheten ‘aspect ratio’) en dvd-gegevens. Voor de inhoudelijke besprekingen werd opnieuw een beroep gedaan op een keur aan gevestigde filmscribenten, die tezamen een breed scala aan dagbladen, weekbladen en filmtijdschriften, maar ook filmbedrijven vertegenwoordigen.
Het Filmjaarboek 2019/2020 werd mede mogelijk gemaakt door een subsidie van
Nederlands Filmfonds, Amsterdam
CFAP SEKAM Video Fonds, Amsterdam
Bron Mvsp / © 2020 Stichting Filmuitgaven, Amsterdam.
