Wim de Bie is op 83-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Den Haag. Wim ging de laatste jaren gebukt onder ernstige gezondheidsproblemen, maar alsnog is zijn dood bij de VPRO aangekomen als een enorme schok. Wat Wim de Bie voor onze omroep heeft betekend, als onderdeel van het duo Van Kooten en De Bie en als zelfstandig programmamaker kan niet worden onderschat.
Algemeen directeur VPRO Lennart van der Meulen: ‘Voor meerdere generaties progressief denkende Nederlanders heeft Wim de Bie het geweten aangesproken. Hij deed altijd een appèl tot nadenken en beschaving, en niet achter de massa aanlopen. En dat met het unieke gevoel voor humor dat het werk van Van Kooten en De Bie kenmerkte.’
Wim de Bie werd nationaal bekend als onderdeel van het duo Van Kooten en de Bie. Al vanaf het begin van zijn omroep-carrière, rond 1963, vormde hij een hecht team met Kees van Kooten. Hun eerste gezamenlijke creatie was De Klisjeemannetjes, een duo dat in Wim’s VARA-radioprogramma Uitlaat met milde spot en in plat-Haags de burgerlijkheid van die dagen op de korrel nam.
Vanaf 1972 maakt De Bie, al dan niet samen met Van Kooten, vele programma’s voor de VPRO. Mede door de jaarlijkse Boekenweek-uitzending van een steeds door henzelf samengestelde een compilatie van Van Kooten en De Bie uit het archief, is het alsof ons een nog altijd actieve maker is ontvallen. Het programma Van Kooten en de Bie was jarenlang gezichtsbepalend voor de VPRO. En dat is het voor veel mensen nog steeds.
Van 2002 tot 2008 plaatste De Bie voor de VPRO zijn commentaar dagelijks op bieslog.nl, vaak vergezeld van audio en video. Hiervoor ontving hij in 2005 de Zilveren Prichettprijs. Ook daar was hij grensverleggend in de autonome manier van werken die hij voor zichzelf gecreëerd had. De Bie kon zich met recht de eerste digitale programmamaker van de Publieke Omroep noemen.
Wim de Bie maakte zowel met Kees van Kooten als solo meerdere platen/CD’s, waaronder zijn a capella-album De Bie zingt en Fluiten van ver weg, samen met Henny Vrienten. Als taalvirtuoos schreef De Bie meerdere boeken en samen met Van Kooten verzon hij woorden als ‘doemdenken’, die in de Van Dale terechtkwamen en nog steeds onderdeel zijn van ons dagelijks taalgebruik.
De Bie was een satiricus en zijn observaties waren scherp, gevat en ironisch, maar nooit cynisch of grof. Wel vooruitziend. Bijna zijn hele leven lang gaf hij commentaar op de actualiteit, op zijn eigen kenmerkende manier. Als zichzelf, maar vooral met typetjes als Otto den Beste, Dirk, Tedje van Es, Thea Ternauw en Arie Temmes.
Aan die strijdbaarheid is nu definitief een einde gekomen. Wat blijft is de herinnering aan een geweldige maker en collega, wiens radio- en televisiewerk door de VPRO gekoesterd zal blijven worden. Op www.vpro.nl/wimdebie herdenken we Wim met bijzondere momenten uit zijn lange carrière.
Wim is 27 maart 2023 in alle rust thuis overleden in het bijzijn van zijn familie. Hij wordt in zeer besloten kring begraven.
